با گذشت ۴۴ روز از آغاز عملیات طوفان الاقصی حملات رژیم صهیونیستی همچنان ادامه دارد و مراکز غیرنظامی ، ساختمان‌های مسکونی و مراکز درمانی در غزه با شدت هرچه تمام تر از سوی ارتش رژیم صهیونیستی مورد هدف قرار می گیرند؛ درگیری‌ها بین نیروهای مقاومت و ارتش رژِم اشغالگر در نوار غزه در حالی ادامه دارد که موضوع آتش بس و تبادل اسرا یکی از موضوعات مهمی بوده که از همان روزهای ابتدایی جنگ مطرح بوده است؛ در این رابطه بسیاری از کشورها از جمله قطر و مصر تلاش‌هایی را با هدف برقراری ارتباط بین دو طرف برای فراهم کردن شرایط برای برقراری آتش بس و تبادل اسرا انجام دادند؛ تلاش‌هایی که با هدف کاستن از درد و رنج غیرنظامیان، تامین مواد غذایی و دارو و سوخت و مهمتر از همه فراهم کردن شرایط برای برقراری آتش بست دائم صورت میگرفت اما هر بار به دلایل مختلف از جمله حمله اسرائیل به بیمارستان شفا به بهانه واهی و سایر مراکز درمانی غزه و مخالفت‌های رژیم صهیونیستی و آمریکا به سرانجام نمی رسید.

در همین راستا بنیامین نتانیاهو در آخرین مصاحبه خود پیرامون احتمال آتش بس و تبادل اسرا مدعی شد که هیچ طرحی برای آتش بس و تبادل اسرا وجود ندارد و عملیات نظامی تا رسیدن به اهداف مدنظر این رژیم ادامه خواهد داشت. از سویی دیگر طاهر النونو مشاور رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین(حماس) نیز روز گذشته با بیان اینکه نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی در موضوع مبادله اسیران مانع تراشی می کند رژیم صهیونیستی را به سنگ اندازی در روند مذاکرات متهم کرد.

تبادل اسرا مسئله ای تعیین کننده

علی رغم واکنش‌های دوطرف اما تلاش‌ها برای برقراری آتش بس موقت و تبادل اسرا همچنان ادامه دارد؛ در آخرین اظهارنظر در این رابطه روز گذشته محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر خارجه قطر در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به‌تازگی به دوحه سفر کرده است با بیان اینکه موانعی در توافق تبادل [اسرا] مطرح شده است اعلام کرد که با این وجود ما مطمئن‌تر شده‌ایم که به یک توافق نزدیک هستیم و چالش‌های کنونی در مذاکرات آسان هستند و ما می‌توانیم از آن‌ها عبور کنیم.

حسن لاسجردی کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با قدس پیرامون مطرح شدن موضوع تبادل اسرا و برقراری آتش بس در غزه گفت: با توجه به مجموعه اتفاقاتی که تاکنون در غزه رخ داده و تداوم تبادل آتش بین دو طرف و ادامه یافتن حملات جنون آمیز رژیم صهیونیستی که مراکز غیرنظامی و درمانی غزه را هدف قرار میدهد به نظر میرسد موضوع اسرا به عنوان برگ برنده دو طرف مورد توجه قرار گرفته است.

لاسجردی افزود: بررسی اخبار جنگ حاکی از آن است که موضوع تبادل اسرا به عنوان مسئله تعیین کننده شکل دهنده شرایط آینده مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد. این در حالی است که مسئله تبادل اسرا برای رژیم صهیونیستی از درجه اهمیت بالاتری مطرح است از این جهت که اولا موضوع اسرا برای اسرائیل همواره به عنوان موضوع حیثیتی مطرح بوده است حال اینکه در عملیات طوفان الاقصی چند تن از فرماندهان ارشد نظامی اسرائیل نیز به اسارت نیروهای مقاومت در آمدند. از سویی دیگر بحث اسرا از نظر بحث جمعیتی و امنیتی برای رژیم صهیونیستی نیز حائز اهمیت فراوان است؛ درواقع از آنجایی که این رژیم همواره تلاش کرده است تا به ساکنین اراضی اشغالی تلقین کند که شرایط امنی را برای آنها فراهم خواهد آورد هرگونه از دست دادن نیروی انسانی روی روحیات نظامیان و غیرنظامیان تاثیر عمیقی خواهد داشت.

اهداف افزایش روند دستگیری‌ فلسطینی ها

کارشناس مسائل منطقه با اشاره به شدت گرفتن بازداشت ها و دستگیری فلسطینیان اعم از ساکنین غزه و کرانه باختری تصریح کرد: به نظر می رسد افزایش یافتن روند دستگیری و بازداشت فلسطینیان با این هدف صورت می‌گیرد که این رژیم تلاش می‌کند تا با دست پر و داشتن دست بالاتر وارد  مذاکرات تبادل اسرا شود.

به گفته لاسجردی یکی از سوالاتی که پیرامون تبادل اسرا مطرح شده این است که با توجه با افزایش اعتراضات جهانی و درخواست هایی که برای پایان دادن به خشونت‌ها در غزه از سوی مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل مطرح می شود و همه گان انتظار برقراری یک آتش بس هرچند کوتاه را داشتند چه اتفاقی رخ داده که این تلاش‌ها تاکنون بی نتیجه مانده است؟ درواقع به نظر می‌رسد اشتهای امتیازگیری از طرف مقابل در این رابطه مخصوصا اشتهای سیری‌ناپذیر نتانیاهو یکی از دلایل اصلی شکست خوردن این درخواست‌ها تاکنون بوده است.

کارشناس مسائل منطقه در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است طرف اسرائیلی و آمریکایی از روند مذاکرات و تاثیرات احتمالی وقایع رخ داده در میدان روی طرف مذاکره کننده برای شناسایی و احتمال نزدیک شدن به محل اختفای اسرا در غزه سواستفاده کند، گفت: آنچه مشخص است اسرائیل در طی روزهای اخیر همواره تلاش کرده است با توجه به افزایش فشارها روی مقاومت در حوزه میدانی دست بالاتر را هم در مذاکرات تبادل اسرا و آتش بس داشته باشد؛ اساسا تلاش های برای برقراری آتش بس هرچند موقت و کوتاه و مطرح شدن بحث تبادل اسرا از آن دست تلاش هایی است که در تمامی درگیری‌های نظامی معمولا از سوی برخی کشورها برای کاستن از شدت درگیری و فراهم کردن شرایط برای مذاکره انجام می شود و موضوع تازه ای نیست؛ از طرفی با توجه به نزدیکی جغرافیایی غزه و سرزمین های اشغالی دو طرف به اندازه کافی از میزان توانایی‌های یکدیگر آگاهی دارند و نیازی به محک زدن توانایی های همدیگر ندارند بنابراین اینکه تصور کنیم فراز و فرود در روند مذاکرات برای تخمین زدن محل اسرای اسرائیلی یا استنباط از نقاط برجسته طرف مقابل صورت میگیرد درست به نظر نمی رسد.

مذاکره برای آتش بس؛ تهدید یا فرصت

لاسجردی در ادامه تصریح کرد: در عین حال می توان این موضوع را از منظر خرید زمان بیشتر برای ادامه یافتن حملات رژیم صهیونیستی تحلیل کرد؛ به این معنی که افزایش اعتراضات جهانی به خصوص در کشورهای غربی که از عملیات نظامی اسرائیل در غزه حمایت میکنند دولتمردان این کشور را از جهت بی تحرکی در راستای خاتمه دادن به کشتار غیرنظامیان از سوی اسرائیل تحت فشار قرار داده است و مطرح شدن این موضوع که به عنوان مثال آمریکا برای برقراری یک آتش بس ۳ تا ۵ روزه در غزه تلاش می‌کند به نوعی می‌تواند پاسخی برانگیخته شدن افکار عمومی باشد و پاسخی باشد به این پرسش که چرا برای پایان یافتن خشونت اقدامی صورت نمی‌گیرد.

تبادل اسرا به پایان جنگ منجر خواهد شد؟

کارشناس مسائل منطقه در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است تبادل اسرا به یک آتش بس دائم و خاتمه عمکلیات نظامی ارتش اسرائیل در غزه منجر شود یا استراتژی ادعایی اسرائیل که نابود کردن حماس است ادامه خواهد یافت گفت: برای اسرائیل رسیدن به هدف مهم است؛ به عنوان مثال در حال حاضر اولویت اسرائیل آزادی اسرا است بنابراین تمام تلاش خود را به کار گرفته است تا بتواند این هدف را تحقق بخشد؛ در شرایط کنونی علی رغم بمباران‌های وحشاینه و حجم بالای ویرانی‌ها در غزه هیچ یک از اهداف مطرح شده اسرائیل اعم از آزادی اسرا و نابود کردن حماس محقق نشده است؛ از طرفی اگر طرف مقابل یعنی نیروهای مقاومت تاب آوری که تاکنون نشان داده‌اند را بتوانند همچنان ظهور و بروز دهند احتمال اینکه رژین اشغالگر به تبادل اسرا بسنده کند بیشتر است اما عقب نشینی مقاومت از طرف اسرائیل به منزله شکست مقاومت تلقی خواهد شد و  آنها در نابود کردن غزه جری تر خواهد کرد.